Jakie zbrojenie pod ogrodzenie wybrać? Praktyczny poradnik 2025

pręty stalowe do fundamentu
0
(0)
  • Zbrojenie poziome wykonuje się z 4 prętów o średnicy 12 mm połączonych strzemionami 6 mm
  • Dla ogrodzeń ciężkich (murowanych) konieczny jest fundament ciągły z odpowiednim zbrojeniem
  • Rozstaw strzemion powinien wynosić około 25-30 cm na całej długości ogrodzenia
  • W przypadku zbrojenia pionowego stosuje się pręty o średnicy 12-16 mm w zależności od wysokości ogrodzenia

Prawidłowe zbrojenie fundamentu pod ogrodzenie to jeden z najważniejszych elementów decydujących o trwałości i stabilności całej konstrukcji. Niezależnie od tego, czy planujemy wykonać ogrodzenie z siatki, paneli czy ciężkich materiałów murowanych, odpowiednie zbrojenie zapewni stabilność na lata. Dobrze wykonany fundament zabezpiecza przed pękaniem, osiadaniem i przechylaniem się konstrukcji ogrodzeniowej, szczególnie w trudnych warunkach gruntowych. Przy planowaniu zbrojenia należy wziąć pod uwagę nie tylko rodzaj ogrodzenia, ale również warunki atmosferyczne, rodzaj gruntu oraz strefę przemarzania.

Wybór właściwego zbrojenia zależy przede wszystkim od rodzaju planowanego ogrodzenia i typu fundamentu, jaki będziemy wykonywać. Inne wymagania będą dla lekkiego ogrodzenia z siatki czy paneli, a zupełnie inne dla ciężkiego, murowanego płotu.

Rodzaje zbrojenia pod ogrodzenie

W praktyce wyróżniamy dwa podstawowe typy zbrojenia pod ogrodzenie: zbrojenie poziome (w ławie fundamentowej) oraz zbrojenie pionowe (w słupkach). Zbrojenie poziome wykonuje się zazwyczaj z czterech prętów o średnicy 12 mm, połączonych strzemionami o średnicy 6 mm, rozmieszczonymi co około 25-30 cm. Taka konstrukcja zapewnia odpowiednią sztywność i wytrzymałość fundamentu, nawet przy znacznych obciążeniach czy nierównomiernym osiadaniu gruntu. Warto pamiętać, że dla ogrodzeń ciężkich, zbrojenie powinno być odpowiednio mocniejsze, często z prętami o średnicy 12-16 mm.

Zbrojenie pionowe jest szczególnie istotne w przypadku słupków ogrodzeniowych, gdzie stanowi główny element nośny konstrukcji. W zależności od wysokości ogrodzenia oraz przewidywanych obciążeń, stosuje się pręty o różnej średnicy – od 12 mm dla niskich ogrodzeń do 16 mm dla konstrukcji wyższych lub narażonych na duże obciążenia wiatrem.

siatka zbrojeniowa na podłożu

Jak wykonać zbrojenie pod ogrodzenie?

Wykonanie zbrojenia pod ogrodzenie wymaga dokładnego zaplanowania i przygotowania. Najpierw należy wyznaczyć przebieg ogrodzenia i przygotować wykop pod fundament o odpowiedniej głębokości – poniżej poziomu przemarzania gruntu w danym regionie. Następnie przygotowujemy szalunek z desek, który będzie formą dla wylewki betonowej. Przed wylaniem betonu w szalunku umieszczamy przygotowane wcześniej zbrojenie, pamiętając o zachowaniu odpowiedniej otuliny, która chroni stal przed korozją. W przypadku fundamentu ciągłego zbrojenie poziome powinno przebiegać nieprzerwanie na całej długości ogrodzenia.

Przy wykonywaniu zbrojenia pionowego, pręty należy zakotwić w fundamencie, pozostawiając odpowiedni zapas wystający ponad poziom gruntu. Ten zapas posłuży później do połączenia ze słupkami ogrodzeniowymi lub ścianami, zapewniając stabilne połączenie całej konstrukcji.

  • Jakie pręty wybrać do zbrojenia fundamentu pod ogrodzenie? Najczęściej stosuje się pręty żebrowane o średnicy 12 mm do zbrojenia głównego oraz 6 mm do strzemion. Dla cięższych ogrodzeń warto rozważyć pręty o średnicy 16 mm.
  • Czy pod lekkie ogrodzenie z siatki potrzebne jest zbrojenie? W przypadku prostych ogrodzeń z siatki często wystarczy fundament punktowy pod słupkami, jednak dla większej trwałości warto wykonać zbrojenie, szczególnie na gruntach niestabilnych.
  • Jaka powinna być głębokość fundamentu pod ogrodzenie? Fundament powinien sięgać poniżej strefy przemarzania gruntu, co w Polsce oznacza od 80 cm na zachodzie do 140 cm na północnym-wschodzie kraju.
  • Co to jest otulina zbrojenia i dlaczego jest ważna? Otulina to warstwa betonu chroniąca stal zbrojeniową przed korozją. Powinna wynosić minimum 5 cm od powierzchni gruntu.
Element zbrojenia Średnica prętów Zastosowanie Rozstaw
Pręty główne poziome 12-16 mm Zbrojenie ławy fundamentowej 4 pręty na całej długości
Strzemiona 6 mm Łączenie prętów głównych Co 25-30 cm
Zbrojenie pionowe słupków 12-16 mm Wzmocnienie słupków ogrodzeniowych 2-4 pręty na słupek
Zbrojenie pionowe narożników 12-16 mm Wzmocnienie narożników ogrodzenia 4 pręty w każdym narożniku

ŹRÓDŁO:

  • [1]https://www.sabko.pl/blog/zbrojenie-ogrodzen-dlaczego-jest-takie-wazne.html[1]
  • [2]https://eu-ogrodzenia.pl/zbrojenie-pionowe-ogrodzenia[2]
  • [3]https://www.joniec-ekspert.pl/2023/04/06/budowa-fundamentu-pod-ogrodzenie-betonowe/[3]

Rodzaje zbrojenia pod ogrodzenie – pręty, strzemiona i ich zastosowanie

Wybór odpowiedniego zbrojenia pod ogrodzenie determinuje jego trwałość i odporność na czynniki zewnętrzne. Materiały zbrojeniowe stanowią szkielet konstrukcyjny, który zapobiega pękaniu fundamentu i zapewnia stabilność całego ogrodzenia. Właściwe dobranie rodzaju i średnicy elementów stalowych ma kluczowe znaczenie zwłaszcza przy cięższych konstrukcjach murowanych czy klinkierowych. Poznanie charakterystyki poszczególnych typów zbrojenia pomoże świadomie zaplanować budowę trwałego ogrodzenia.

Na rynku dostępne są różne elementy zbrojeniowe, które współpracując ze sobą, tworzą solidną konstrukcję nośną dla betonowego fundamentu pod ogrodzenie.

Pręty zbrojeniowe – rodzaje i zastosowanie

Pręty zbrojeniowe różnią się między sobą nie tylko średnicą, ale również powierzchnią i klasą wytrzymałości. Najczęściej stosowane są pręty żebrowane, które dzięki specjalnym wypustkom na powierzchni lepiej łączą się z betonem, zapewniając wyższą wytrzymałość na rozciąganie. Pręty gładkie wykorzystuje się głównie jako elementy pomocnicze zbrojenia lub do mniej wymagających konstrukcji.

Ze względu na przekrój, pręty możemy podzielić na:

  • Pręty okrągłe – najpopularniejsze w zbrojeniach ogrodzeń
  • Pręty kwadratowe – stosowane w specjalistycznych konstrukcjach
  • Pręty prostokątne (prostowniki) – do wzmacniania specyficznych elementów
  • Pręty sześciokątne – rzadziej spotykane w standardowych zbrojeniach

Wybierając pręty do zbrojenia fundamentu pod ogrodzenie, zwróć uwagę na ich powierzchnię zewnętrzną. Ocynkowane pręty wykazują znacznie wyższą odporność na korozję, co jest szczególnie istotne w gruntach o podwyższonej wilgotności.

pręty stalowe do fundamentu

Polecamy przeczytać:
Ładuję link…

 

Strzemiona zbrojeniowe i ich funkcje

Strzemiona to elementy pomocnicze zbrojenia, które nie tylko utrzymują pręty główne w odpowiedniej pozycji, ale również aktywnie uczestniczą w przenoszeniu sił poprzecznych. W budownictwie wykorzystuje się różne rodzaje strzemion o kształtach dostosowanych do konkretnych potrzeb konstrukcji. Prawidłowo rozmieszczone strzemiona zapobiegają odkształceniom zbrojenia pod wpływem obciążeń i zapewniają równomierne rozłożenie naprężeń w fundamencie.

W zależności od kształtu i przeznaczenia, wyróżniamy strzemiona:

  • Kwadratowe – uniwersalne, stosowane w standardowych fundamentach
  • Prostokątne – idealne do ław fundamentowych o zróżnicowanej szerokości
  • Trójkątne – wykorzystywane w specjalnych konstrukcjach i narożnikach
  • Okrągłe – przeznaczone głównie do słupów i elementów cylindrycznych

Dobór odpowiedniego rozmiaru strzemion zależy od typu planowanej konstrukcji. Do ław fundamentowych najlepiej sprawdzą się strzemiona o wymiarach 25×25 cm, natomiast do wieńców stropowych idealne będą strzemiona 28×20 cm.

przygotowanie podmurówki ogrodzenia

Specjalistyczne zastosowania zbrojenia w ogrodzeniach

Zbrojenie fundamentu pod ogrodzenie musi uwzględniać specyficzne wymagania konstrukcyjne w różnych miejscach ogrodzenia. Szczególnej uwagi wymagają miejsca mocowania bram i furtek, gdzie obciążenia są znacznie większe niż w pozostałej części konstrukcji. W tych punktach warto zastosować dodatkowe wzmocnienia w postaci gęściej rozmieszczonych strzemion oraz prętów o większej średnicy.

W przypadku ogrodzeń na terenach pochyłych lub o zróżnicowanej nośności gruntu, zbrojenie powinno być odpowiednio zmodyfikowane. Dla ogrodzeń, których długość przekracza 15 metrów, niezbędne jest zastosowanie dylatacji w konstrukcji fundamentu, które zapobiegną pękaniu betonu na skutek naprężeń termicznych.

Zalecenia dotyczące montażu elementów zbrojeniowych

Montaż zbrojenia wymaga przestrzegania określonych zasad, które zapewnią jego prawidłowe funkcjonowanie. Szkielet zbrojenia najlepiej wykonać poza wykopem fundamentowym, a następnie umieścić go w szalunku. Kluczowe jest zachowanie odpowiedniej otuliny betonowej, która zabezpieczy stal przed korozją i zapewni właściwą współpracę zbrojenia z betonem.

Przy łączeniu prętów ze strzemionami warto stosować drut wiązałkowy, który zapewni stabilne połączenie elementów. Pamiętaj, że pręty zbrojeniowe powinny być oddalone od ścian i dna szalunku o około 5 cm. W miejscach planowanych słupków ogrodzeniowych zbrojenie fundament należy dodatkowo wzmocnić, stosując dodatkowe pręty pionowe.

Wymiary i rozstaw elementów zbrojeniowych w fundamencie ogrodzeniowym

Prawidłowo dobrane wymiary i rozstaw elementów zbrojeniowych decydują o trwałości fundamentu ogrodzeniowego. Kluczem do stabilnej konstrukcji jest nie tylko wybór odpowiedniej średnicy prętów, ale również ich właściwe rozmieszczenie. Wymiary zbrojenia muszą być dostosowane do wysokości i ciężaru planowanego ogrodzenia oraz warunków gruntowych w miejscu jego posadowienia.

Dla standardowego ogrodzenia z podmurówką i słupkami murowanymi zaleca się zastosowanie ławy fundamentowej o wymiarach 19×30 cm. W takiej ławie należy ułożyć zbrojenie podłużne składające się z czterech prętów o średnicy 10-12 mm, połączonych strzemionami o średnicy 6 mm rozstawionymi co 25-30 cm. W przypadku ciężkich bram wjazdowych niezbędne jest wzmocnienie zbrojenia – zaleca się wtedy zastosowanie 8 prętów o średnicy 12 mm ze strzemionami zagęszczonymi do 15 cm.

Rozstaw strzemion i jego znaczenie dla wytrzymałości konstrukcji

Rozstaw strzemion w fundamencie ogrodzeniowym ma bezpośredni wpływ na zdolność konstrukcji do przenoszenia obciążeń i odporność na pękanie. Zbyt duże odstępy między strzemionami mogą prowadzić do osłabienia całej konstrukcji, szczególnie w miejscach narażonych na duże naprężenia.

Optymalne wartości rozstawu strzemion to:

  • 25-30 cm dla standardowych ogrodzeń
  • 15-20 cm dla słupków bramowych i narożnych
  • 30-50 cm dla lekkich ogrodzeń panelowych
  • 20-25 cm dla rejonów o niestabilnym gruncie

Warto pamiętać, że zbrojenie musi być odpowiednio zabezpieczone przed korozją, dlatego minimalna otulina betonowa powinna wynosić 5 cm od powierzchni gruntu. Przy planowaniu ilości potrzebnych strzemion można posłużyć się prostym wzorem: ilość strzemion = (długość pręta zbrojeniowego / rozstaw strzemion) + 1.

zbrojenie pod ogrodzenie

Specyficzne wymiary zbrojenia w zależności od typu ogrodzenia

Różne typy ogrodzeń wymagają odmiennego podejścia do wymiarowania zbrojenia. Ogrodzenia panelowe czy siatki mogą zadowolić się lżejszym zbrojeniem z prętami o średnicy 10 mm i standardowym rozstawem strzemion. Z kolei masywne konstrukcje klinkierowe czy kamienne potrzebują solidniejszego szkieletu nośnego z prętami 12-16 mm i gęsto rozstawionymi strzemionami.

Dla bardzo długich ogrodzeń (powyżej 15 metrów) należy pamiętać o zastosowaniu dylatacji termicznych w betonie fundamentowym. Przerwy dylatacyjne powinny mieć szerokość 2-3 cm i być wykonane co 10-15 metrów, aby zapobiec pękaniu fundamentu na skutek naprężeń termicznych. W takich miejscach zbrojenie nie powinno być ciągłe – wymaga odpowiedniego przecięcia i zabezpieczenia.

Praktyczne wskazówki dotyczące wymiarowania i rozstawu zbrojenia

Planując zbrojenie fundamentu pod ogrodzenie, warto kierować się nie tylko teoretycznymi wytycznymi, ale również sprawdzonymi rozwiązaniami praktycznymi. Kluczowym elementem jest precyzyjne oszacowanie obciążeń, jakie będzie musiał przenosić fundament.

Dla ogrodzeń z bramą automatyczną zaleca się szczególnie solidne zbrojenie słupków bramowych – minimum 8 prętów o średnicy 12 mm z gęstym rozstawem strzemion (co 15 cm). Pamiętaj, że zbrojenie poziome powinno być nieprzerwane na całej długości fundamentu, z wyjątkiem miejsc dylatacji. Dobrą praktyką jest również zwiększenie wymiarów fundamentu w narożnikach ogrodzenia, gdzie koncentrują się naprężenia. Zadbaj o to, by wszystkie elementy zbrojenia były odpowiednio powiązane drutem wiązałkowym, co zapewni stabilność konstrukcji podczas wylewania betonu.

Jak prawidłowo wykonać zbrojenie poziome i pionowe pod ogrodzenie?

Prawidłowe wykonanie zbrojenia poziomego i pionowego to kluczowy etap budowy trwałego ogrodzenia. Dobrze wykonane zbrojenie stanowi szkielet nośny całej konstrukcji, chroniąc ją przed pękaniem i odkształceniami pod wpływem zmiennych warunków atmosferycznych czy naprężeń gruntowych. Proces wymaga staranności i przestrzegania kilku ważnych zasad technicznych, które znacząco wpłyną na trwałość całego ogrodzenia.

Zanim przystąpisz do wykonania zbrojenia, musisz dokładnie zaplanować ilość potrzebnych materiałów. Dla standardowej ławy fundamentowej o szerokości 30 cm potrzebujesz około 4 prętów zbrojeniowych fi=12 mm na każdy metr bieżący ogrodzenia oraz odpowiednią ilość strzemion fi=6 mm rozmieszczonych co 25-30 cm.

Przygotowanie i zabezpieczenie wykopu

Pierwszym krokiem jest wykonanie odpowiedniego wykopu poniżej strefy przemarzania gruntu, która w Polsce wynosi od 80 cm na zachodzie do 140 cm na północnym wschodzie. Wykop pod zbrojenie powinien być szerszy od planowanej ławy fundamentowej o około 10-15 cm, co zapewni wygodę podczas montażu zbrojenia i wylewania betonu.

Po wykonaniu wykopu należy przygotować szalunek z desek, który powinien wystawać minimum 5 cm ponad poziom gruntu. Stabilny szalunek to podstawa prawidłowego wykonania zbrojenia – zapobiega osuwaniu się ziemi i mieszaniu z betonem, co mogłoby osłabić konstrukcję. Dno wykopu warto wyrównać i utwardzić cienką warstwą chudego betonu, co ułatwi układanie zbrojenia.

Technika wykonania zbrojenia poziomego

Zbrojenie poziome stanowi podstawę nośności całego fundamentu i musi być wykonane szczególnie starannie. Pręty poziome układamy na odpowiednich podkładkach (tzw. dystansach), które zapewnią właściwą otulinę betonową wynoszącą minimum 5 cm od spodu i boków fundamentu.

Standardowe zbrojenie poziome składa się z czterech prętów o średnicy 12 mm, które należy połączyć strzemionami o średnicy 6 mm. Rozstaw strzemion powinien wynosić:

  • 25-30 cm dla standardowych ogrodzeń
  • 15-20 cm w miejscach mocowania bram i furtek
  • 15-20 cm w narożnikach ogrodzenia
  • 10-15 cm przy słupkach bramowych

Każde połączenie prętów ze strzemionami powinno być solidnie związane drutem wiązałkowym, co zapewni stabilność konstrukcji podczas zalewania betonem. W przypadku długich ogrodzeń (ponad 15 metrów) pamiętaj o wykonaniu dylatacji, które zapobiegną pękaniu fundamentu na skutek naprężeń termicznych.

Prawidłowe wykonanie zbrojenia pionowego

Zbrojenie pionowe wykonuje się w miejscach planowanych słupków ogrodzeniowych oraz w narożnikach. Pręty pionowe powinny być zakotwione w zbrojeniu poziomym, wystawać odpowiednio wysoko ponad poziom fundamentu i być odpowiednio związane ze zbrojeniem poziomym.

Dla standardowych słupków ogrodzeniowych stosuje się zwykle dwa pręty o średnicy 10-12 mm. W przypadku słupków bramowych i narożnych zaleca się zastosowanie 4 prętów o średnicy 12 mm lub nawet 16 mm dla ciężkich bram automatycznych. Zbrojenie pionowe musi wystawać ponad poziom fundamentu na wysokość umożliwiającą późniejsze połączenie ze słupkiem – zwykle jest to 50-60 cm.

Ważne jest, aby zbrojenie pionowe było idealnie pionowe i stabilne. Można to osiągnąć stosując tymczasowe podpórki lub wiążąc je dodatkowymi prętami pomocniczymi, które zostaną później usunięte. Pamiętaj, że zbrojenie pionowe powinno być umieszczone w środku przekroju słupka, a nie przy jego krawędzi.

Kontrola jakości wykonanego zbrojenia

Po zakończeniu montażu zbrojenia, a przed zalaniem betonem, należy dokładnie sprawdzić całą konstrukcję. Kontrola powinna obejmować stabilność wszystkich połączeń, prostoliniowość prętów oraz zachowanie wymaganej otuliny betonowej.

Zbrojenie powinno tworzyć sztywną konstrukcję, która nie odkształci się podczas zalewania betonem. Warto wykonać dokumentację fotograficzną zbrojenia przed zalaniem betonem, co może być przydatne w przypadku ewentualnych problemów z ogrodzeniem w przyszłości. Dopiero po dokładnej kontroli i ewentualnym poprawieniu niedociągnięć można przystąpić do zalewania zbrojenia betonem, pamiętając o jego odpowiednim zagęszczeniu, co zapewni idealną współpracę betonu ze zbrojeniem.

Znaczenie otuliny i zabezpieczenia zbrojenia dla trwałości ogrodzenia

Otulina zbrojenia to warstwa betonu znajdująca się między prętami zbrojeniowymi a zewnętrzną powierzchnią fundamentu ogrodzenia. Prawidłowo wykonana otulina stanowi kluczowy element wpływający na trwałość i stabilność całej konstrukcji ogrodzeniowej. Jej rola nie ogranicza się jedynie do ochrony stali przed szkodliwymi czynnikami, ale ma również istotne znaczenie konstrukcyjne.

Odpowiednia grubość otuliny zapewnia skuteczne przenoszenie obciążeń między betonem a zbrojeniem, co bezpośrednio przekłada się na wytrzymałość fundamentu. Zbyt cienka warstwa otuliny może prowadzić do szybkiej degradacji zbrojenia, a w konsekwencji do uszkodzenia całego ogrodzenia.

Funkcje otuliny zbrojenia w fundamencie ogrodzeniowym

Otulina zbrojenia pełni trzy kluczowe funkcje, które decydują o długowieczności ogrodzenia:

  • Spojenie betonu z prętami zbrojeniowymi, co umożliwia przenoszenie obciążeń
  • Zabezpieczenie zbrojenia przed korozją spowodowaną wilgocią i agresywnymi związkami chemicznymi
  • Ochrona prętów przed działaniem wysokich temperatur podczas ewentualnego pożaru

Minimalna grubość otuliny dla fundamentów pod ogrodzenie powinna wynosić 5 cm od powierzchni gruntu. Zapewnia to odpowiednią barierę przed wilgocią i czynnikami agresywnymi, jednocześnie nie zmniejszając wytrzymałości konstrukcyjnej elementu.

Metody zabezpieczania zbrojenia przed korozją

Korozja zbrojenia to jedno z głównych zagrożeń dla trwałości fundamentu ogrodzeniowego. Poza zapewnieniem odpowiedniej otuliny, warto zastosować dodatkowe metody zabezpieczające, które znacząco wydłużą żywotność konstrukcji.

Jedną z najpopularniejszych metod jest cynkowanie ogniowe prętów zbrojeniowych. Proces ten polega na naniesieniu warstwy cynku na powierzchnię stali poprzez zanurzenie jej w roztopionym cynku o temperaturze około 450°C. Taka powłoka skutecznie chroni metal przed rdzą i innymi formami korozji.

Alternatywnym rozwiązaniem jest zastosowanie migrujących inhibitorów korozji, które przenikają przez beton do powierzchni zbrojenia i tworzą warstwę ochronną. Dodatkowo, hydrofobizacja powierzchni betonu za pomocą specjalnych impregnatów zapobiega wnikaniu wilgoci do wnętrza fundamentu.

Wpływ zabezpieczenia zbrojenia na długowieczność ogrodzenia

Właściwe zabezpieczenie zbrojenia to inwestycja, która zwraca się w postaci wieloletniej trwałości ogrodzenia. Brak odpowiedniej ochrony może skutkować szybką degradacją konstrukcji, a koszty naprawy uszkodzonego fundamentu są znacznie wyższe niż koszt wykonania poprawnego zabezpieczenia na etapie budowy.

Szczególnej uwagi wymagają ogrodzenia budowane na terenach o wysokim poziomie wód gruntowych lub narażonych na działanie agresywnych związków chemicznych. W takich przypadkach warto rozważyć zastosowanie dodatkowej izolacji poziomej fundamentu oraz wysokiej jakości betonu o podwyższonej odporności na działanie czynników zewnętrznych.

Pamiętajmy, że odpowiednia otulina i zabezpieczenie zbrojenia to nie miejsce na oszczędności – to fundament trwałości całego ogrodzenia, które ma służyć przez długie lata. Staranne wykonanie tego elementu konstrukcji zapewni stabilność i estetyczny wygląd ogrodzenia, niezależnie od zmieniających się warunków atmosferycznych czy upływu czasu.

Czy Artykuł był pomocny?

Kliknij w gwiazdkę żeby ocenić!

Ocena 0 / 5. Wynik: 0

Brak ocen, bądź pierwszy!

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *

14 + piętnaście =

szymonbrodziak.pl
Przegląd prywatności

Ta strona korzysta z ciasteczek, aby zapewnić Ci najlepszą możliwą obsługę. Informacje o ciasteczkach są przechowywane w przeglądarce i wykonują funkcje takie jak rozpoznawanie Cię po powrocie na naszą stronę internetową i pomaganie naszemu zespołowi w zrozumieniu, które sekcje witryny są dla Ciebie najbardziej interesujące i przydatne.